“Türkiye’de oyun sektörünün ekonomik büyüklüğü” yazı dizimizin üçüncü içeriği ile sizlerleyiz… Yazı dizimizin ilk iki içeriğinde 1980’lerden 2010’a kadar olan süreci; atarilerden gameboylara, oyun salonlarından internet cafelere ve PS cafelere kadar tüm yönleri ile ele almaya çalışmıştık. Yazı dizimizin 2010 öncesi Türkiye oyun sektörü şirketleri başlıklı üçüncü içeriği “bonus” niteliğinde olup; Türkiye oyun sektörünün “öncülerini” konu edecektir, keyifli okumalar… Yazı dizimizin ilk içeriği Türk oyun sektörü ekonomi 101 için de buraya göz atabilirsiniz.
90’lar ve 2000’ler Türkiye Oyun Sektörü Şirketleri
2010 öncesi Türkiye’de faaliyet gösteren oyun şirketleri sınırlı sayıda iken, bu şirketlerin son derece “vizyoner” olmaları da yadsınamaz bir gerçektir. Zira 1980’li yıllardan 2010 yıllara kadar Türkiye’de oyun sektörüne yatırım yapmak büyük risk barındırdığı gibi, açılmış bir yol olmadığından “yol açma” sorumluluğu da söz konusu şirketlere düşmüştü. İşte 90’lardan 2010’lara kadar Türkiye oyun sektöründe “kilometre taşı” niteliğindeki şirketler ve kısaca hikayeleri… (Listeleme kronolojik olarak yapılmıştır)
Amiga Yazılım Grubu (Siliconworx)
Commodore şirketi tarafından 80’lerin ortalarından 90’ların ortalarına kadar üretilen kişisel bilgisayar sistemlerine “Amiga Yazılım” adı verilmekteydi. Pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de amiga yazılımı üzerinden oyunlar geliştirilmiştir. Türkiye’de amiga yazılım grubu tarafından geliştirilen en ünlü oyunlar; İstanbul Efsaneleri Lale Savaşçıları (ya da sadece “Lale Savaşçıları” olarak bilinir) ile Umut Tarlaları olarak kayıtlarda yer almaktadır. Amiga Yazılım Grubu’nun 90’ların sonunda 2000’lerin başında merkez üssü Sihir Cafe olup; dönemin gençleri için günümüzde bu oyunlar ve mekanların adı bile buram – buram nostalji içerir…
Aral İthalat A.Ş
1996 yılında İstanbul merkezli olarak kurulan şirket, yabancı oyun firmalarının Türkiye distribütörlüğünü yürütmekteydi. Ticari hayatına günümüzde Aral Oyun Konsol ve Aksesuar Tic. A.Ş. olarak devam etmektedir.
Yoğurt Teknolojileri A.Ş. (3tegames)
Kabataş Erkek Lisesi mezunu arkadaşlar tarafından kurulmuştur. 1997 yılında İstanbul’da kurulan firma bir dönem adından sıkça söz ettirmiştir. Akabinde 3tegames ismiyle sektörde yoluna devam etmiş ve “Pusu” isimli oyunu Mayıs 2005’de çıkarmıştır. Yogurt3D oyun motoru da önemli bir diğer ürünüdür. Şirketin kurucularından oyun sektörünün önemli ismi, hali hazırda FOMO Games CTO’su görevini sürdüren Cem Uzunlar sektörün gediklileri tarafından “efsane” olarak bilinir.
Momentum DMT A.Ş
1998’de İstanbul’da kurulan Momentum DMT sektörde çeyrek asırdır başarılı yolculuğunu sürdürmektedir. Alev Alatlı’nın bir bilimkurgu romanı serisinden hareketle geliştirdikleri Culpa Innata ilk video oyunlarıdır. Şirket hali hazırda “interaktif e-öğrenme uygulamaları, sanal gerçeklik, arttırılmış gerçeklik ve LMS – öğrenme yönetim sistemi” üzerine yoğunluklu çalışmalarını sürdürmektedir.
Tiglon A.Ş
İstanbul’da 1999’da kurulan Tiglon yabancı oyun firmalarının Türkiye distribütörlüğünü yürütmüştür. CD, VCD, DVD ve blu-ray (blurey) dağıtımında dönemin sektörün en ünlü firmasıdır. Oyun VCD ve DVD’lerinin yanı sıra film VCD ve DVD’leri noktasında da önemli distribütörlükler yürütmüştür.
2011 yılında Fida Film tarafından satın alınan şirket 2014 yılında mali darboğaza girmiştir. Tiglon’un 2000 – 2010 arasında distribütörlüğünü yürüttüğü dünyaca ünlü bazı markalar aşağıdaki gibidir:
- Warner Home Video
- Walt Disney Studios Home Entertainment
- Twentieth Century Fox Home Entertainment
- Paramount Home Entertainment
- Sony Pictures Home Entertainment
- BBC
(Dinç İnteraktif) Sobee Studios Ltd
İstanbul’a İngiltere’den dönen oyun sektörünün duayen ismi Mevlüt Dinç (nam-ı diğer Mev Dinç) tarafından kurulmuştur. 2004 yılında Sobee adını alan Dinç Interactive, 2009 yılında Türk Telekom tarafından satın alınmıştır. 2013 yılında TTNET ile devir yoluyla birleşen şirketin, şirket vasfı kalmamış ve TTNET departmanı haline gelmiştir. Döneminde en ünlü yapımları; İKV, ICF ve Süpercan olarak hafızalarda yer etmiştir.
Son Işık Oyun Stüdyosu Ltd
2004’de İstanbul’da kurulan Son Işık Oyun Stüdyosu Kabus 22 isimli oyunları ile ün kazanmıştır. Şirket günümüzde yoluna Motion Blur ismiyle devam etmektedir.
Céidot A.Ş.
Diğer pek çok oyun şirketinden farklı olarak İstanbul’da değil, başkent Ankara’da 2005 yılında kurulan Céidot Hükümran Senfoni oyunu ile tanınmıştır. Şirket 2014 yılında kapanmıştır.
TaleWorlds Entertainment Ltd
Ankara’da kurulan bir diğer oyun şirketi TaleWorlds Entertainment… 2005’de kurulan TaleWorlds Entertainment; Mount & Blade ve Warband ile dünya genelinde tanınmıştır. Stüdyoları ODTÜ Teknokent’te bulunan şirket yoluna emin adımlarla devam etmektedir.
Pixofun Ltd
Başkent Ankara’da 2005 yılında kurulan Pixofun Facebook üzerinde Footbo City ve Mucit Köy oyunlarını geliştirerek ün kazanmıştır. Pixofun hali hazırda Ankara ODTÜ Teknokent merkezli olarak faaliyet göstermekte olup unvanı; GDY Piksel Yazılım Reklam Bilişim Ürünleri ve Hiz. Tic. Ltd. Şti’dir. Bununla birlikte şirketin San Francisco’da da ofisi bulunmaktadır.
Zoetrope Interactive (Stormling Studios)
İstanbul merkezli olarak 2005’de Oral Şamlı, Onur Şamlı ve Galip Kartoğlu tarafından kurulan Zoetrope Interactive Darkness Within: The Dark Lineage ile ün kazanmıştır. Günümüzde yoluna Stormling Studios ismiyle devam eden şirketin son oyunu ise Transient…
Gamegos A.Ş
İstanbul’da 2006 yılında kurulan Gamegos Facebook oyunları geliştirerek ün kazanmıştır. Akabinde mobil sektöre yönelen Gamegos’un son dönemdeki en ünlü yapımlarından biri Cafeland World Kitchen
Flash Atölyesi
2010 öncesinde İzmir merkezli olarak kurulan ilk oyun firması Flash Atölyesi 2006’da faaliyete başlamıştır. Türkiye’deki en ünlü Flash Oyun websitelerine Flash Oyunlar geliştirerek katkıda bulunmuştur. Günümüzde flash oyunlara ek olarak iOS ve Android platformları için mobil oyunlar da yapmaktalar.
Oyun Stüdyosu Ltd
2007 yılında İstanbul merkezli olarak kurulmuştur. Sanalika ile PETePET oyunları ile ün kazanmıştır. Günümüzde “Söz” isimli revaçta bir oyunları da bulunmaktadır. Hali hazırda Kadıköy merkezli olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
TTNet Playstore
Sobee birleşmesi sonrasında oyun geliştirme alanına yönelen şirket Playstore ile de dijital oyun dağıtım alanında 2007’den bu yana faaliyet göstermektedir.