Dünyanın en popüler dijital oyun platformlarından biri olan ve hala Türkiye’de yasaklı olan Roblox, yeni bir dava ile yeniden çocuk güvenliği tartışmalarının odağında. Kaliforniya’da açılan davada, 12 yaşındaki bir oyuncunun ebeveynleri Roblox’u, çocuklarının verilerini izinsiz şekilde toplamak ve kullanmakla suçluyor. İddialar doğru çıkarsa, bu durum hem Roblox’un hukuki geleceği hem de çocuk odaklı dijital hizmetlerin veri politikaları açısından önemli bir emsal teşkil edebilir.
Dava dilekçesinde, platformun kullanıcıların kimliklerini ve aktivitelerini izlemek amacıyla ses takibi, IP adresi izleme ve hatta yazılan metinleri analiz eden tuş kaydı sistemleri gibi yöntemler kullandığı belirtiliyor. Bu tür tekniklerin bir araya gelerek adeta bir “gözetleme ağı” oluşturduğu ve bu ağın şirketin ticari çıkarları doğrultusunda çalıştığı ileri sürülüyor.
“İzlemeyi Bilseydik Roblox’a İzin Vermezdik”
Davacılar, platformun bu uygulamaları açıkça belirtmediğini ve veri izleme yöntemleri hakkında ebeveynlere bilgi verilmediğini savunuyor. Ebeveynlerin mahkemeye sunduğu belgelerde, şu ifadeye yer verildi:
“Roblox’un çocuklarının faaliyetlerini ve kimliğini kâr amacıyla etkili bir şekilde gözetleyeceğini bilselerdi, çocuklarının platformu kullanmasına izin vermezlerdi.”
Aile, aynı zamanda platformun çocukla ilgili topladığı tüm verilerin silinmesini ve davaya diğer kullanıcı ebeveynlerinin de katılması için çağrı yapılmasını talep ediyor.
Teknoloji Takibi Nerede Başlar, Nerede Biter?
Dijital oyunlarda belirli düzeyde veri takibi, oyun deneyimini kişiselleştirmek veya kötüye kullanımları önlemek adına makul görülebilir. Ancak söz konusu çocuklar olduğunda bu sınırlar daha hassas hale geliyor. Davada iddia edilen uygulamalar, bir oyun platformunun yalnızca oyun içi deneyimi değil, dışsal dijital ayak izini de izlediği yönünde ciddi şüpheler doğuruyor.
Uzmanlara göre, eğer dava Roblox’un gerçekten sistematik ve izinsiz bir izleme programı yürüttüğünü kanıtlarsa, bu yalnızca şirkete değil, genel anlamda çocuklara hizmet sunan tüm dijital platformlara yönelik yeni düzenlemeleri tetikleyebilir.
Roblox Cephesinden Şimdilik Sessizlik
Roblox yönetimi, bu aşamada dava hakkında resmi bir açıklama yapmış değil. Ancak şirketin son yıllarda çocuk güvenliği, içerik denetimi ve ebeveyn kontrolleri konusunda çeşitli adımlar attığı biliniyor. Öte yandan, bu dava, bu adımların yeterli olup olmadığını kamuoyu nezdinde yeniden sorgulanmasına neden olabilir.
ABD’de çocukların çevrimiçi verilerinin korunmasına yönelik COPPA (Children’s Online Privacy Protection Act) gibi yasalar mevcut. Bu dava, COPPA’nın uygulama alanı ve platformların yükümlülükleri konusunda da yasal sınırları yeniden gündeme getirebilir.
Roblox’un çocuk kullanıcılar arasında hala en popüler platformlardan biri olduğu düşünüldüğünde, açılan bu dava yalnızca yasal bir mücadele değil; aynı zamanda dijital dünyada çocuk güvenliği ve mahremiyetin nasıl sağlanması gerektiğine dair büyük bir tartışmanın da başlangıcı olabilir.
