Meta, 2023’ün sonlarında Avrupa Birliği’ndeki Facebook ve Instagram kullanıcılarına iki seçenek sundu: Ya reklamsız ücretli bir plana kaydolmak ya da bu sosyal ağları reklamlarla ve kişisel bilgilerini kullanma izniyle ücretsiz olarak kullanmaya devam etmek. Ancak, Avrupa Birliği’nin Tüketiciyi Koruma İşbirliği (CPC) Ağı, bu “ödeme veya rıza” modelinin AB tüketici yasalarını ihlal edebileceğini belirterek Meta’dan 1 Eylül 2024 tarihine kadar açıklama yapmasını istedi.
Avrupa Komisyonu’nun sitesinde yayımlanan basın açıklamasında, CPC, Meta’nın “ücretsiz” kelimesini kullanarak AB kullanıcılarını yanıltabileceğini ve kullanıcıların “Meta’nın kendi hesaplarını kullanarak gelir elde edebileceğini kabul etmelerini” zorunlu kıldığını iddia etti. CPC ayrıca, Meta’nın Gizlilik ve Hizmet Şartları sayfalarına erişimi zorlaştırarak kullanıcıları kafa karışıklığına sürüklediğini belirtti.
CPC, Meta’nın mevcut planlarını AB tüketici yasalarına uyacak şekilde değiştirmesi gerektiğini ve 1 Eylül’e kadar bu değişikliklerle yanıt vermesini talep ediyor. Eğer Meta belirtilen tarihe kadar yanıt vermezse, CPC “yaptırımlar da dahil olmak üzere yaptırım önlemleri almaya” karar verebileceğini ifade etti.
Temmuz ayının başlarında Avrupa Komisyonu, Meta’nın AB için “öde ya da rıza göster” iş modeli hakkında ön bulgularını açıkladı. Komisyon, Meta’nın AB’nin Dijital Piyasalar Yasasını ihlal ettiğini düşündüğünü belirtti. Soruşturmanın 25 Mart 2025’ten önce sonuçlanması planlanıyor. Eğer Meta’nın resmi olarak bu yasayı ihlal ettiği sonucuna varılırsa, şirket dünya çapındaki toplam cirosunun yüzde 10’una kadar para cezasıyla karşı karşıya kalabilir.
Meta’nın bu duruma nasıl yanıt vereceği ve AB tüketici yasalarına uygun değişiklikler yapıp yapmayacağı merakla bekleniyor. Bu gelişme, dijital hizmet sağlayıcıların kullanıcı verileri ve reklam politikaları konusunda daha şeffaf ve kullanıcı dostu olmaları gerektiğini bir kez daha gündeme getirdi.
